OCW slaat de weg in van innovatie met Cegeka als copiloot

Innovatie en duurzaamheid: ze worden een evidentie in elke sector. Niet in het minst in de wegenbouw. Zo is het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (OCW) altijd op zoek naar manieren om duurzame innovatie te stimuleren. Een concreet voorbeeld? PradoWeb, een slimme tool om het juiste asfaltmengsel te berekenen. Cegeka bouwde de software met het OutSystems low-codeplatform, in heel nauwe samenwerking met OCW én gebruikers.

Ingenieurs, geologen, chemici, planologen, laboranten en technici: OCW stelt een breed, divers team van experts tewerk. Ze onderzoeken hoe wegen slimmer, veiliger en groener kunnen en delen die kennis met wegenbouwers én wegbeheerders. En dat doen ze meer en meer met de ondersteuning van digitale technologie.

Technologie als echte enabler

Victor Marinus, sinds 2010 hoofd IT, zag hoe digitalisering de voorbije jaren een strategische focus werd: "Iedereen in OCW begrijpt vandaag dat digitale technologie een enabler is die ons helpt om meer te doen. Toen we onze bestaande PradoWin-software (Program for Road Asphalt Design and Optimization – Windows) besloten te vervangen door een up-to-date platform, kregen we dan ook volop steun van de directie."

PradoWin helpt wegenbouwers om een asfaltmengsel samen te stellen dat optimaal voldoet aan de vereisten. "De tool was vooruitstrevend bij de lancering in 2002", gaat Victor verder. "Ondertussen is de asfaltsector sterk veranderd. We konden de nieuwste ontwikkelingen op vlak van grondstoffen en technieken en de nieuwste inzichten niet meer integreren. Het platform was ook traag geworden en werd dus hoe langer hoe minder gebruikt. Het was hoog tijd voor een alternatief."

Grondige expertise én de juiste schaalgrootte: de ideale combinatie

Victor riep de expertise en ervaring van een externe partner in om zo professioneel en efficiënt mogelijk te werken. "Een frisse wind, een professionele blik, de knowhow van een expert die massa’s ervaring heeft met application development: dat zou het project vooruithelpen. Intern was er bijvoorbeeld nogal wat scepsis tegenover een online tool. Een externe partner die credits kon voorleggen op vlak van security leek me slim om iedereen over de streep te trekken."

"Cegeka bleek ook een ideale partner, dankzij de ‘perfecte schaalgrootte’", zegt Victor: "Ze zijn groot genoeg om expertise en voldoende resources en continuïteit te garanderen. Tegelijk staan ze heel dicht bij hun klanten, waarmee ze heel nauw samenwerken. Die combinatie is een grote troef."

In very close cooperation

‘In close cooperation’, het motto van Cegeka, werd bij OCW heel letterlijk genomen. Cegeka werkte nauw samen met Joëlle De Visscher, onderzoekster asfalt, die projecteigenaar werd. Ze vormde een team met verschillende collega-onderzoekers die de tool gebruiken en met de IT-medewerker die betrokken was bij de ontwikkeling van PradoWin. Daarnaast hielpen nog drie externe PradoWin-gebruikers met het testen.

"De software is een ontzettend belangrijk instrument om de samenstelling van asfalt te optimaliseren, met het oog op bijvoorbeeld duurzaamheid. Voor ons was het cruciaal dat onze doelgroep de nieuwe software volop zou gebruiken", aldus Joëlle. "Daarom polsten we uitgebreid naar hun noden. Eerst via een enquête en daarna tijdens workshops. Van collega’s, wegenbouwers en wegbeheerders tot COPRO, de certificatie-instelling van de bouw: allemaal zaten ze tijdens de ‘foundation phase’ mee aan tafel om de noden in kaart te brengen."

Innoveren met low-code

Elk softwareproject dat Cegeka uitwerkt, begint met zo’n foundation phase: een ontwerpfase om inzicht te krijgen in de businessdrivers van het project. Op basis van die informatie stellen de consultants de functionele vereisten samen, waarna ze zich over de technische scope buigen.

OCW kon PradoWeb ontwikkelen in Java of met low-code. Het werd het tweede. "We hebben beide opties uitgebreid overwogen", aldus Muriel Van Craenenbroeck, projectleider bij Cegeka. "Uit onze oefeningen bleek dat low-code het best aansloot bij de functionele vereisten én het budget van OCW."

Voor Victor was ook het innovatieve facet een troef: "Ik las overal dat low-code de toekomst is en besloot die kaart te trekken, ondanks de licentiekosten. OCW profileert zich als een innovator, dan moeten we ook durven innoveren in onze manier van softwareontwikkeling. OutSystems boezemde mij vertrouwen in, onder meer door de mooie ranking bij Gartner."

“OCW profileert zich als een innovator, dan moeten we ook durven innoveren in onze manier van softwareontwikkeling. Dus kozen we voor OutSystems.”

Victor Marinus, Hoofd IT bij OCW

Uitdagend parcours, stevige ondersteuning

"PradoWeb is wetenschappelijke software met heel veel modellen en berekeningen. Fouten zijn nefast: het moet allemaal exact zijn", legt Victor uit. "Het was ambitieus om dat met low-codesoftware te ontwikkelen. We zijn erin geslaagd maar wel niet binnen de vooropgestelde krappe timing (drie maanden). Cegeka is ons echter prima blijven ondersteunen, samen met het team van OutSystems. Zij dachten met ons mee en zijn ook vandaag nog steeds bereikbaar voor vragen en optimalisaties."

Bron van nieuwe inzichten en optimalisaties

"PradoWeb is sinds december 2020 beschikbaar. In juni 2021 werd de tool ook internationaal gelanceerd. De feedback is zeer positief", zegt Joëlle: "De tool ziet er aantrekkelijk uit, is heel gebruiksvriendelijk en heeft meer functionaliteiten. De voorspellingskracht, bijvoorbeeld, is veel beter. We zien dat onze doelgroep de tool nu echt gebruikt om de juiste asfaltmengsels te bepalen."

Daar is Joëlle als onderzoekster ontzettend blij mee: "Wij zijn elke dag op zoek naar manieren om asfalt duurzamer te maken, door het hoogwaardig te hergebruiken, ervoor te zorgen dat asfalt langer meegaat en de CO2-uitstoot bij productie te reduceren. Die inzichten zitten allemaal vervat in de tool. PradoWeb leert de gebruikers bovendien hoe ze de mengselprestaties kunnen verbeteren. Op die manier draagt de tool bij tot betere, innovatievere en duurzamere asfaltmengsels én wegen. PradoWeb is bovendien makkelijk uitbreidbaar, zodat we elk nieuw inzicht en elke nieuwe methode vlot kunnen integreren."

“PradoWeb draagt bij tot betere, innovatievere en duurzamere asfaltmengels én wegen.”

Joëlle De Visscher, onderzoekster asfalt OCW

Geen gebruikers maar ambassadeurs

Joëlle kijkt ook tevreden terug op het co-creatietraject dat ze met Cegeka aflegde: "Het was een heel fijne manier van werken. Wat extra tijd om het resultaat van de foundation phase te verfijnen, zou wel nuttig zijn geweest. Nu moesten we de scope in de loop van het project hier en daar nog bijschaven, wat voor vertraging zorgde."

"Cegeka koos bewust voor een heel agile aanpak, waarbij ze stapsgewijs aanpassingen doorvoeren. Dat heeft nu en dan zijn beperkingen maar agile development blijft de beste aanpak."

"Het was de eerste keer dat OCW voor een dergelijk project alles door een externe IT-partner liet uitwerken. We waren onder de indruk van de aanpak. Door iedereen bij de foundation phase te betrekken, bijvoorbeeld, creëer je buy-in van alle betrokken. Zo krijg je ambassadeurs in de plaats van puur gebruikers. We hebben bij dit project ontzettend veel geleerd en inspireren ondertussen andere instellingen om hun digitalisering te versnellen. Onze innovatorrol is nog maar eens bevestigd", besluit Victor.

“Door iedereen bij de ontwerpfase te betrekken, creëer je buy-in van alle betrokken. Zo krijg je ambassadeurs in de plaats van puur gebruikers.”

Victor Marinus, Hoofd IT bij OCW